Dorpen van de voormalige gemeente Skarsterlân

Skarsterlân bestond uit 30 dorpen die nu, behalve de dorpen Haskerdijken en Nieuwe Brug, zijn ondergebracht in de nieuwe gemeente De Friese Meren:

Nederlandse naam, Friese naam, Inwoners in 2008 (bron Wikipedia)
Joure, De Jouwer, 13.045
Sint Nicolaasga, Sint Nyk, 3.324
Oudehaske, Âldehaske, 1.987
Sintjohannesga, Sint Jânsgea, 1.181
Langweer, Langwar, 940
Scharsterbrug, Skarsterbrêge, 828
Rottum, Rottum, 673
Rotsterhaule, Rotsterhaule, 644
Haskerhorne, Haskerhoarne, 590
Idskenhuizen, Jiskenhuzen, 455
Haskerdijken, Haskerdiken, 426
Tjerkgaast, Tsjerkgaast, 409
Vegelinsoord, Vegelinsoard, 370
Ouwsterhaule, Ousterhaule, 330
Terkaple, Terkaple, 236
Rohel, Reahel, 225
Broek, De Broek, 215
Rotstergaast, Rotstergaast, 215
Goingarijp, Goaiïngaryp, 202
Nieuwebrug, Nijbrêge, 148
Boornzwaag, Boarnsweach, 122
Akmarijp, Eagmaryp, 107
Doniaga, Dunegea, 91
Ouwster-Nijega, Ousternijegea, 87
Oldeouwer, Alde Ouwer, 85
Snikzwaag, Sniksweach, 71
Dijken, Diken, 54
Nijehaske, Nijehaske, 46
Legemeer, Legemar, 37
Teroele, Teroele, 27

PKN kerk in Broek

Tekst uit de gids van Tsjerkepaad/Openkerken-route 2010.

“Huidige kerk werd gebouwd in 1913. Al in de late Middeleeuwen was er al een kerkje, gewijd aan de heilige Christoffel. Begin 18e eeuw blijkt de stompe toren vervangen te zijn door een klokkenstoel. Er hangt nog een oude klok uit 1600, gegoten door Henric Wegewart te Kampen. Het kerkje is in een sobere stijl gebouwd, met verrassende elementen, waarvan sommige later zijn toegevoegd. Boven de ingang zit een Davidster in de gevel. Heel speciaal zijn de in 1994 geplaatste gebrandschilderde ramen. Alle Hosper uit Broek ontwierp deze. Hij wilde de Broekster activiteiten van het oude dorp zo authentiek mogelijk afbeelden. We zien: een molen in de lente, Sint Christoffel die op zijn rug het Christuskind veilig naar de overkant van het water draagt, zomer met kerk en klokkenstoel, de visser in de herfst onder de regenboog, een scheepje op duister woest water onder het hoopvolle licht van een ster en de scheepshelling verstild in winterse sneeuw.”

Lees meer over de glas in loodramen:

• Jo wurd is my in lampe foar de foet
• Alle Hosper over de glas in loodramen
• De vervaardiging van de glas in loodramen van de Broekster Kerk

Nei it Jouwster iisfeest in 1901

We genieten allemaal van deze prachtige winter en alle ijspret. Heel lang geleden, op donderdag 17 januari 1901, organiseerde de IJsvereeniging ‘Flecke Joure’ een gekostumeerd ijsfeest.

In het programmaboekje van toen staan een aantal gedichten, waaronder deze: ‘nei it Jouwster iisfeest’.

Gedicht ter gelegenheid van het gekostumeerde ijsfeest op donderdag 17 januari 1901, georganiseerd door de IJsvereniging “Flecke Joure”:

Nei it Jouwster iisfeest
(Wize: Naar de Zaan)
Greaten, lytsen leard ef dom,
Swarten, readen, bryk of krom,
Alles gyng, op “Jouwer” ta!
Hwent der scoe men wille ha!
D’Jouwer út er aerd al kein,
Wie nou hjoed – ja roun út sein –
Mei dy feesten op it iis
Krekt in Noardlik paradiis!
Eltsien naem hjoed permisje
’t Sy keapman, boer ef klerk,
Hwent by dy iiskemisje
Binn’ ljue fen it “echte merk!”.
Dit hie m’al gou fornomme,
En dalik wie ’t beslút:
“Lit komme hwet er komme!”
Wy gean er hjoed op út!Kom nou allegearre nei de Jouwer ta!
For “de Flecke Joure” yettris Hyp Hoera !
(2 kear) klik voor een vergroting
’t Wie hjoed wûnderbaerlik moai!
De Hiele baen yn flaggetoai!
Hwer m’ek starre mei jins each,
Alles núver hwet men seach!
Feint en faem ut Grinserlân,
Ljue fen ’t Noard- en Súderstrân.
En in keple út Limburg wei;
Sels út Sélân wiern’ er bij!
Dat pear út Sélân, – wûnder!
Ho kranich as it ried. –
Doch ’t wie krekt as ’t dy Grinsers
Gou yn ‘e kûten siet…
Mar klouê, dat it lille,
Dy ljue út Limburg wei!
Ja, ’t wie in tiid fen wille,
In wûnder skoane dei!Derom, doarps- en bútenfolk in bly “Hoera!”
Elk wol stoeve graech nei “Flecke Joure” ta!
(2 kear)

Dy Oeryselers, ’t wie in griis!
Fleagen as in roek oer ’t iis;
Gelderlân seach m’ ek presint
En sa nou en dan in Drint.
’t Pear út Brabân, greate goân!
Der hie elk syn nygit oan.
Mar die Friezen, pear bij pear
Wiern’op ’t iis bitûft en klear.
Ek Utrecht lyk as d’oaren,
Wie klaeid op âld menuear.
Hja klouden “tige, tige!”
Dat wier in kranich pear!
En sa het min hjir riden. –
Dit feest forjit ûs nea!
Nei lang fortfleine tiiden
Wirdt ’t opre yn ús gea.Dêrom Frjeonen nou in fleurig Hiep Hoera!
Is er feest, dan wer nei “Flecke Joure” ta!
(2 kear)((Dichter unbekend)

In de Leeuwarder Courant stond de volgende dag een verslag van het gecostumeerd ijsfeest: Joure 18 Januari 1901

“Niettegenstaande het dooi weder is het gisteren alhier gehouden gecostumeerd ijsfeest van de ijsvereeniging “Flecke Joure” naar wensch geslaagd. De optocht door onze schoone Midstraat van de gecostumeerden met de Nederlandsche Maagd (mej J. J. de Boer voorop) staande in eene arreslede, leverde een keurig gezicht op.
De daarna gehouden ringrijderij van de gecostumeerden op de breede kunstbaan , waarop zich honderden van toeschouwers zoowel te voet als op schaatsen bewogen werd met de meeste belangstelling gevolgd. De prijs werd behaald door den burgemeester van Ilpendam met Pierrette (de heer A. G. Brouwer en mej. J. de Boer de premie door den Noord-Hollandschenschen boer en boerin (de heer H Huisman en mej J. Zeldenthuis).
Ook werd nog een kleine hardrijderij gehouden van eenige leden met hunne dames. De prijs daarvan werd verkregen door den heer Jons U. Romkema met diens echtgenoote en de premie door den heer Simon Borger met mej. D. Ament.
Éene zeer geanimeerde prijsuitdeeling op de bovenzalen van “het Tolhuis” die zeer druk was bezocht en waar menig toast werd gewijd aan het wakkere en ijverige bestuur der vereeniging, dat zooveel moeite had gedaan dit feest te organiseeren, besloot dezen recht gezelligen dag. De ingevallen dooi was echter een groote teleurstelling voor het zeer talrijk publiek dat zich per schaats naar het ijsfeest had begeven. Velen probeerden wel om den terugtocht per schaats te doen maar de baan was al zoo slecht geworden dat naar huis toe na afloop van ‘t feest op de gevleugelde wieken zoo goed als onmogelijk was en bij avond met groot gevaar gepaard ging. De eenige toevlucht was nu de tram en de toeloop was zóó groot , dat ruim 100 personen staande vervoerd werden in wagens, bestemd voor 52 personen. In weerwil dier kolossale drukte was het trampersoneel zóó actief dat de gewone trammen flink op tijd te Heerenveen en te Sneek aankwamen terwijl bovendien nog twee expresse trammen moesten rijden om de samengestroomde menigte in verschillende richtingen huiswaarts te brengen. Men verdrong zich letterlijk bij de rijtuigen om toch een plaats te bekomen.”